Właściwości i stosowanie melasy dla krów

Melasa to gęsty, lepki produkt, syrop, który powstaje w procesie rafinacji cukru. Jest ona chętnie dodawana do pokarmu krów mlecznych jako źródło energii. To, ile melasy jest podawanej zwierzętom, zależy od ilości i wartości pokarmowej innych komponentów paszowych.

Czym jest melasa?

Melasa to półpłynna masa o brązowej barwie, o słabo alkalicznym odczynie i zapachu podobnym do karmelu. Oprócz dodawania do paszy krów może być dodatkiem do zakiszania czy lepiszczem w mieszankach granulowanych. Melasa bogata jest m.in. w wapń, fosfor, magnez i potas, a także zawiera dużo witamin z grupy B. Potas odgrywa ważną rolę w procesie wchłaniania wody w organach wewnętrznych, mięśniach i kościach, a dla zobrazowania bogactwa składników mineralnych zgromadzonych w melasie warto uświadomić sobie, że 5 gramów melasy to tyle wapnia, co w szklance mleka. Pod względem chemicznym skład melasy zależy zarówno od surowca, z jakiego powstała, a więc odmiany buraka i warunków, w jakich rósł, jak i technologii produkcji cukru. Głównym wykorzystaniem melasy jest zastosowanie jej w produkcji alkoholu i drożdży piekarniczych, a na paszę dla zwierząt przeznaczone jest około 10% jej produkcji.

Melasa w żywieniu krów

Melasa w żywieniu zwierząt wykorzystywana jest głównie dla krów, stanowiąc idealne źródło energii dla bakterii bytujących w żwaczu. Szczególnie ważne jest to w przypadku zwierząt, w których żywieniu pojawia się dużo białka podlegającego szybkiej degradacji w żwaczu, czyli tych żywionych pastwiskowo lub z dominacją sianokiszonki z traw lub lucerny. Jednocześnie dodatek melasy poprawia smak i zapach paszy, dzięki czemu zwierzęta jedzą chętniej i więcej. Warto też zauważyć, że ze względu na swoją lepiącą konsystencję, melasa dla krów doskonale łączy paszę treściwą i strukturalną, co minimalizuje sortowanie miksu przez bydło.

Stosowanie melasy

Przy wykorzystaniu melasy do paszy, należy pamiętać, że musi być ona rozcieńczona z wodą, najlepiej w stosunku 1:4. Takim roztworem polewamy paszę. Jeśli chodzi o dawkowanie, to uznaje się za optymalną ilość dla krowy mlecznej 0,5-2 kg/dzień, dla dorosłego opasa 0,5 kg/dzień, a dla cieląt starszych i jałówek 0,1-0,5 kg/dzień. Przy stosowaniu melasy w żywieniu bydła, trzeba zwracać szczególną uwagę na dawkę pokarmową. Źle zbilansowana dawka z nadmiarem cukrów wpływa na zwiększoną produkcję lotnych kwasów tłuszczowych, co może doprowadzić do kwasicy żwacza. Tym samym uznaje się, że udział melasy w mieszance treściwej z udziałem kiszonek z traw może wynosić około 9%, jednak trzeba pilnować, by zawartość cukrów rozpuszczalnych nie przekraczała około 6% w suchej masie dawki.

Inne zastosowania melasy w żywieniu krów

Melasa dla krów oprócz dodawania do paszy może być wykorzystywana do produkcji lizawek mineralno-energetycznych. Bydło sięga po nie chętnie, dzięki czemu stanowią awaryjne źródło minerałów i energii, co szczególnie dobrze sprawdza się np. w trakcie upałów. Również w produkcji kiszonek melasa okazuje się przydatnym produktem, który stymuluje procesu kiszenia. Do zakiszania stosuje się roztwór wodny melasy, a jego ilość zależy od zakiszanego surowca oraz tego, czy melasa jest stosowana samodzielnie czy jako dodatek.